چکیده :

مساله اسماء و صفات الهي در رابطه انسان با خدا در جنبه هاي چون عقايد و راز و نياز با معبود هستي اهميت شاياني دارد. بعد معنا شناسي اين مساله هم اكنون در فلسفه دين بسيار مورد توجه قرار گرفته است. اين جنبه از اسماء و صفات به اين پرسش پاسخ مي دهد كه چگونه مي توان درباره صفات خداوند سخن گفت و اين صفات چه نسبتي با صفات انسان دارند؟ قرآن كريم واحاديث اهل بيت(ع)مضامين بلندپايه و ره گشايي در حل چالش هاي فراروي اين بحث دارند. نوشتار پيش رو به روش تحليل گزاره اي رهيافت قرآن و حضرت علي(ع) را درباره مساله اسماء و صفات الهي مي كاود. در نگاه قرآن و احاديثِ حضرت علي (ع) اين بحث معطوف به دو حد نفي تعطيل و نفي تشبيه است؛ در بعد نفي تعطيل به وسيله خلقت به وجود آفريدگار رهنمون مي شويم و پروردگار به روش قلبي–فطري خويش را به انسان معرفي و از طريق افعال و سلب كاستي ها خود را توصيف مي كند. در بعد نفي تشبيه به دليل تباين آفريدگار و آفريدگان و به تصور در نيامدن پروردگار هرگونه توصيف از طرف آفريدگان پذيرفته نيست چرا كه لوازم باطلي از قبيل احاطه بر خداوند، جزءداشتن، به شمارش آوردن، محدود كردن، شباهت و به تصور درآمدن حق تعالي را به دنبال خواهد داشت.