
شماره کتابشناسی ملی: 8682909
محل نشر:
ناشر: دارالحدیث
شابک : 978-622-207-167-7
نوبت چاپ :اول
شمارگان:
10🔐 برای فعالیت پژوهشی باید وارد شوید.
🔻یادداشت
⚙️| ----------------------
※ نمایه
⚙️| ----------------------
✧ نشانه
⚙️| ----------------------
توضیحات فیض کاشانی، مخاطب را با گسترۀ قابل اعتنایی از آموزههای دینی آشنا میکند. تبیینهای عالمانۀ علّامه مجلسی در کتاب گرانقدر بحارالأنوار، از ارزشمندترین یادگارهای ایشان است. حاشیههای علّامه طباطبایی بر کتاب بحارالأنوار اگر چه پرشمار نیست ولی گویای اندیشه و تفکّری منسجم و منضبط در طرّاحی آموزههای دینی است؛ حاشیههایی که گاه به نقد دیدگاه علّامه مجلسی میپردازد و گونهای از گفت و گوی مکتوب دو عالم بزرگ دینی را نشان میدهد. مقایسۀ نظرات علّامه مجلسی و علّامه طباطبایی در تبیین احادیث با توجّه به رویکرد متفاوت نقلگرایانه و عقلگرایانه آنان، اهمّیتی ویژه دارد و فهم مخاطب را ارتقا میبخشد. علّامه شعرانی نیز حدود ۱۵۰۰ حاشیۀ کوتاه و بلند بر شرح ملّا صالح مازندرانی بر کتاب الکافی دارد که بیش از نیمی از آن، تبیین احادیث مشکل کتاب الکافی یا نقد نظر ملّا صالح مازندرانی در تبیین حدیث است. حاشیههای خواندنی ایشان بر کتاب الوافی نیز گره از مشکلات فراوانی میگشاید.
نمونه: «باهِتوهُم»
حدیث نبوی زیر به سبب بدفهمی واژۀ «باهتوهم»، دچار نتیجهگیری نادرست شده است:
إِذَا رَأَيتُم أَهلَ الرَّيبِ وَ البِدَعِ مِن بَعدِی، فَأَظهِرُوا البَرَاءَةَ مِنهُم... وَ بَاهِتُوهُم كَيلَا يَطمَعُوا فِی الفَسَادِ فِی الإِسلَامِ. (۱)
هر گاه پس از من، شكّاكان و بدعتگذاران را ديديد، از آنان بيزارى بجوييد... و آنان را مبهوت و محکوم کنید، تا در تباه كردن اسلام، طمع نكنند.
برخی پنداشتهاند مراد از «باهتوهم»، جواز یا لزوم تهمت و بهتان زدن به بدعتگذاران و مخالفان است. از این رو، دادن نسبتهای ناروا و دروغ به آنان را مجاز و حتّی وظیفۀ شرعی شمردهاند؛ (۲) ولی فیض کاشانی، ملّا صالح مازندرانی و علّامه مجلسی با این برداشت مخالفت کرده و در تبیین آن نوشتهاند:
-----------------۱. . الكافی، ج۲، ص ۳۷۵.
۲. . ر.ک: الدرّ المنضود، ج ۲، ص ۱۴۸.