صحيفه سجاديه از کتاب‌هاي معرفتي و معتبر ميراث شيعي است که به سبب ناشناخته ماندن دو راوي نخست آن، يعني «متوکل بن هارون» و «عمير بن متوکل» نمي‌توان سند آن را، از ديدگاه علم رجال، صحيح خواند.
۲ راه‌کار شناخته شده براي تقويت چنين احاديثي، گردآوري قرينه‌هايي است که متن را تقويت کند و نسبت کتاب به گوينده را محکم‌تر نمايد.
يکي از قرينه‌ها، عرضه دعاهاي صحيفه سجاديه به قرآن و سنت است.
بر همين اساس، در اين نوشتار تنها «درونمايه‌هاي مشترک قرآن و صحيفه» را بررسي کرده‌ايم تا بر درستي متن کتاب دست يازيم.
در نخستين گام‌هاي پژوهش، به هم تنيدگي قرآن و صحيفه را آن چنان گسترده يافتيم که چنانچه تمامي موارد را گزارش نماييم، خود پژوهشي دراز دامن و مستقل خواهد شد.
در بررسي دعاهاي صحيفه، عبارت‌هايي رخ مي‌نمايد که آيه‌اي از قرآن، بدون تغيير، در متن دعا آمده است. ما اين موارد را با عنوان «تضمين» آورده‌ايم؛ اما بيش از موارد تضمين آيات در صحيفه، اشارات و تلميح‌هاي قرآني فراواني است که در صحيفه به کار رفته است.
در بخشي از اين نوشتار، اشارات و تلميح‌هاي قرآني صحيفه را برنموده‌‌ايم که در اين موارد گاه، اطلاقي را تقييد و يا اجمال قرآني را تبيين و در مواردي نکات مبهمي را تفسير مي‌کند. ۱
آنچه در بررسي رابطه قرآن و صحيفه مهم است، محتواي همسان آنهاست؛ براي نمونه، اگر بيشترين تآکيدات قرآن بر محور توحيد است، صحيفه سجاديه نيز توحيدگراست.
در جاي جاي صحيفه توحيد ذاتي، توحيد صفاتي، توحيد افعالي و توحيد عبادي تبيين شده‌است و يا اگر روح قرآن تقويت روحيه سپاسگزاري از منعم است، در همه جاي صحيفه نيز سپاسگزاري از منعم نمايان است.
پيوند صحيفه سجاديه با قرآن را در محورهاي گوناگون قابل بررسي است؛ مانند:
تضمين‌هاي قرآني، تلميح‌هاي قرآني، استنادات صحيفه به قرآن، تفسير قرآن، شواهد قرآني در صحيفه و عباراتي از صحيفه كه با قرآن ناسازگار است.
در اين نوشتار، گزارشي از تضمين‌ها، تلميح‌ها و رابطه محتوايي صحيفه سجاديه با قرآن ارائه مي‌شود تا پژوهشگران بر پايه آن بتوانند به موضوعات ديگري مانند تفسير قرآن و استنادات قرآني هم بپردازند.
پژوهشگاه قرآن و
حدیث
