يك. سياق آيه تطهير

مقتضاى تأمّل در سياق آيه تطهير، اين است كه مقصود از «اهل بيت» در اين آيه، مطلق خاندان پيامبر نيستند ؛ زيرا ضميرهايى كه در آيات قبل و بعد آمده، همه به صورت ضمير «جمع مؤنّث» اند، در حالى كه ضماير اين آيه، همه به صورت «جمع مذكّر» اند و اين نشان مى‏دهد كه مقصود از آن، شمار خاصّى از خاندان پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله اند و نه همه آنان ـ كه شامل همسران ايشان هم بشود ـ. (۱)

دو. مضمون آيه تطهير

آيه تطهير با كلمه «إنّما» ـ كه مفهوم «حصر» را مى‏رساند ـ آغاز شده و بر اين مطلب، دلالت دارد كه موهبت «طهارت كامل از پليدى‏هاى ظاهرى و باطنى»، ويژه اهل بيت است.

جمله «يريد اللّه‏...» نيز اشاره به اين دارد كه خداوند متعال تكوينا اراده نموده كه كسى از خاندان رسالت، از هر گونه آلودگى پاك باشند ؛ زيرا اراده تشريعى پروردگار بر لزوم طهارت از پليدى‏ها، ويژه اهل بيت عليهم‏السلام نيست؛ زيرا خداوند منّان از همه انسان‏ها خواسته كه خود را از انواع آلودگى‏ها پاك نگه دارند.

بر اين اساس و با عنايت به اين كه اراده تكوينى خداوند متعال، تخلّف‏ناپذير است، فضيلت بى‏بديلِ «طهارت كامل» ياد شده در آيه تطهير، شامل نزديكان كافر و مشرك پيامبر صلى‏الله‏عليه‏و‏آله نيست؛ بلكه اختصاص به پاكان از خاندان رسالت دارد. بنا بر اين، مقتضاىِ مضمون آيه تطهير، اين است كه مقصود از «اهل بيت»، تنها شمارى از خاندان رسالت است كه از طهارت مطلق برخوردارند.

۱. . اين آيه از جهت سياق، نظير آيه ۲۸ ـ ۲۹ سوره يوسف عليه‏السلام است: «إِنَّهُو مِن كَيْدِكُنَّ إِنَّ كَيْدَكُنَّ عَظِيمٌ *يُوسُفُ أَعْرِضْ عَنْ هَـذَا وَ اسْتَغْفِرِى لِذَنبِكِ إِنَّكِ كُنتِ مِنَ الْخَاطِـٔينَ ».