۷ . فضيلت تعليم «بسم اللّه »

عظمت اين ذكر و نقش آن در خودسازى و سازندگى ، ايجاب مى كند كه تعليم آن ، از فضيلت فوق العاده اى برخوردار باشد . از اين رو ، شگفت آور نيست كه پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مى فرمايد :

إنَّ المُعَلِّمَ إذا قالَ لِلصَّبِىِّ : قُل : « بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ » ، فَقالَ الصَّبِىُّ : «بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ» ، كَتَبَ اللّهُ بَراءَةً لِلصَّبِىِّ ، وَ بَراءَةً لِلمُعَلِّمِ ، وَ بَراءَةً لِأَبَوَيهِ مِنَ النّارِ . (۱)

معلّم ، هر گاه به كودك بگويد : بگو : «بسم اللّه الرحمن الرحيم» و كودك بگويد : «بسم اللّه الرحمن الرحيم» ، خداوند ، يك بَرات آزادى از دوزخ براى كودك ، يكى براى معلّم و يكى براى پدر و مادر او مى نويسد . ۸ . بركات ذكر «بسم اللّه »

گفتن ذكر «بسم اللّه » در آغاز هر كار ، همان طور كه نشانه عبوديت ذاكر است ، صبغه الهى بودنِ كار را نيز مى رساند ، بدين معنا كه اين ذكر ، كار را در جهت اهداف خداپسند قرار مى دهد و از اين رو ، كارى كه با «بسم اللّه » آغاز شود ، رنگ الهى مى گيرد و چون خداوند متعال ، باقى بوده ، مبدأ بركات است ، آن كار نيز باقى و پُربركت و سودمند خواهد بود ، چنان كه در حديث قدسى آمده است :

إذا قالَ العَبدُ : « بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ » ، قالَ اللّهُ ـ جَلَّ جَلالُهُ ـ : بَدَأَ عَبدى بِاسمى ، وَ حَقٌّ عَلَىَّ أن اُتَمِّمَ لَهُ اُمورَهُ ، وَ اُبارِكَ لَهُ فى أحوالِهِ ... . (۲)

هر گاه بنده بگويد : «به نام خداوند مهرگسترِ مهربان» ، خداوند ـ جلّ جلاله ـ مى فرمايد : «بنده ام به نام من آغاز كرد . بر من است كه كارهايش را براى او تمام گردانم و به او در احوالش بركت دهم ...» . بر اين اساس ، آنچه در فصل چهارم ، در تبيين خواصّ «بسم اللّه » آمده (مانند : پناهجويى ، درمان ، اجابت دعا ، تسبيح گفتن كوه ها همراه با ذاكر ، حقير شدن شيطان ، مصون بودن از شرّ اشرار ، مصون بودن از غرق شدن ، دفع بلا و وحشت ، سنگين شدن ميزان عمل و رهايى از آتش دوزخ) ، همه اين امور ، در حقيقتْ تبيين و تفصيل بركات اين ذكر مبارك است . البته بايد توجّه داشت كه اين بركات ، در صورتى تحقّق خواهند يافت كه ذاكر ، صادقانه اين ذكر را بر زبان جارى سازد و هر چه صداقت او در گفتن اين ذكر بيشتر شود ، بركات بيشترى نصيب او خواهد شد .

۱. تفسير القرطبى : ج ۱ ص ۳۳۶ ، الكشف و البيان (تفسير الثعلبى) : ج ۱ ص ۹۱ ؛ مجمع البيان : ج ۱ ص ۹۰ ، جامع الأخبار : ص ۱۱۹ ح ۲۱۴ ، بحار الأنوار : ج ۹۲ ص ۲۵۷ ح ۵۲ .

۲. ر . ك : ص ۲۷۸ ح ۱۱۵ .