یَا عَليّ! قُم فَاقطَع لِسَانَه.

ای علی! برخیز و زبان او را قطع کن.

ایشان برخاست، دست شاعر را گرفت و به جایگاه غنائم برد و به او فرمود که می‏تواند تازه‏مسلمان انگاشته شود و سهم بیشتری از غنیمت ببرد یا در جرگۀ مهاجران و انصار باسابقه بماند و سهم کمتری بگیرد. (۱)

گفتنی است پیامبر خدا صلی الله علیه و آله در جایی دیگر، برای ساکت نمودن فقیری که هنگام درخواستش، به مدح و ثنای ایشان پرداخت، همین عبارت را به حضرت علی علیه السلام فرمود و در آن جا نیز امام علی علیه السلام با دادن چند درهم، زبان درخواست‌ کننده را بست. (۲)

نمونۀ ششم: گردن‏درازی

در این روایت نبوی دقت کنید:

المُؤَذِّنونَ أطوَلُ النّاسِ أعناقاً یَومَ القِیامَة. (۳)

اذان‏گویان، گردن‏درازترین مردم در روز قیامت هستند.

روشن است که «گردن‏درازی» ستایش شمرده نمی‏شود و حتّی گونه‏ای نکوهش و عیبجویی است، در حالی که بی ‏گمان، هدف پیامبر صلی الله علیه و آله در این سخن، آن بوده که از آثار نیکوی اذان‏گویی، بویژه در قیامت و پس از حشر انسان‏ها، یاد کند. از این رو باید دید معنای گردن‏درازی در این‏ حدیث چیست.

برخی معتقدند در زبان عربی، بزرگان و رؤسا را با عنوان «طولُ العُنُق» توصیف می‏کنند. از این رو توصیف اذان‏گویان به این وصف، به معنای سیادت، آقایی، ریاست و مهتری آنان است. برخی دیگر معتقدند این وصف به معنای امیدواری است؛ زیرا هر کس به چیزی نزدیک و مُشرف باشد، در پی آگاهی از وضعیت آن است. بنا بر این، حدیث، گویای آن است که مؤذّنان، امیدوارترین افراد در روز قیامت هستند که گردن فراز می‏کنند تا جایگاه خود را در بهشت و نعمت‏های بهشتی ببینند.

۱. . الإرشاد، ج ۱، ص ۱۴۷ ـ ۱۴۸؛ إعلام الوری، ج ۱، ص ۲۳۷.

۲. . معاني الأخبار، ص ۱۷۱، ح ۱.

۳. . وسائل الشیعة، ج ۵، ص ۳۷۶.