در برخی احاديث که سند شمارى از آنها معتبر و از امام باقر عليه السلام ، امام صادق عليه السلام ، امام عسكرى عليه السلام و امام مهدى عليه السلام نقل شده است ، به كذب وقت گذاران زمان قيام امام مهدى عليه السلام تصريح شده است.

براى تبيين مراد اين احاديث ، چند نكته قابل توجّه است:

1. لغت شناسان ، مراد از كذب را «بيان امر غير مطابق با واقع» دانسته اند. ابن فارس مى نويسد: واژه كذب ، دلالت بر خلاف صدق و راستى مى كند.[1]فيّومى نيز مى نويسد: كذب يعنى خبر دادن از چيزى بر خلاف آنچه هست ، خواه عامدانه باشد و خواه به اشتباه.[2]

از اين رو ، سخن كذب، به هر سخن غير مطابق با واقع گفته مى شود. خواه «دروغْ ساختن» باشد و خواه «به خطا امرى را بيان كردن» باشد.

در متون روايى نيز كذب به همين معنا به كار رفته است. روايت مشهور پيامبر اكرم صلى اللّه عليه و آله به اين امر اشاره دارد:

مَنْ كَذَبَ عَلَىَّ مُتَعَمِّداً فَلْيَتَبَوَّأْ مَقْعَدَهُ مِنَ النَّارِ. [3]

هر كس عامدانه بر من دروغ ببندد ، جايگاه خود را از آتش [در دوزخ ] آماده سازد.

اين سخن پيامبر صلى اللّه عليه و آله دلالت مى كند كه كذب ، ممكن است عامدانه و يا غير عامدانه باشد. يعنى خطاى سهوى در انتساب سخن غير واقع به پيامبر صلى اللّه عليه و آله نيز كذب شمرده مى شود ، اگر چه جزايش با كذب عامدانه ، متفاوت است.